Begeleiden op de werkplek; weinig tijd, toch effect?

1. Denk hardop!

Kennis van ervaren verpleegkundigen zit niet alleen in wat zij doen (de handelingen) maar vooral in waar zij op letten, wat zij zien en hoe zij signalen die zij waarnemen interpreteren en afwegen. Dit proces van kijken, diagnosticeren, afwegen en besluiten nemen, vindt plaats in het hoofd van de expert. Als de druk hoog is, is de kans groot dat de expert op de automatische piloot gaat en meteen handelt, en degene die wil leren zich bezwaard voelt om vragen te stellen. Juist dan is het belangrijk om hardop te blijven denken. Op deze manier kan het werk én het leren tegelijkertijd doorgaan. Denk dus eens vaker hardop en deel daarbij vooral:

• Waar je op let en wat je ziet.
• Hoe je wat je waarneemt interpreteert.
• Welke eerdere situaties je al hebt meegemaakt die hierop lijken.
• Welke afwegingen je in je hoofd maakt.
• Wat je besluit en waarom.
• En tot slot wat je gaat doen en waarom.

2. Benoem wat goed gaat en waarom

In een omgeving waarin onder hoge druk geleerd en gewerkt wordt, zijn het vaak de complimenten die als eerste wegvallen. Ook van positieve feedback leren we, vooral als deze heel concreet en specifiek is. Benoem als begeleider (juist) ook wat goed gaat en waarom. Het maakt de ander opnieuw bewust van wat belangrijk is en geeft inzicht in wat het effect is van zijn handelen. Positieve feedback kun je op inhoud geven en natuurlijk ook op gedrag. Een paar voorbeelden:

• ‘Ja heel goed. Door de patiënt op deze manier te … voorkom je …’.
• ‘Precies, als je … checkt bij de patiënt dan weet je of …’.
• ‘Ik zag je vandaag elke keer alle beschermingsmiddelen op de juiste manier gebruiken. Dat stelt mij gerust omdat dat eerste prioriteit is.’
• ‘Ik zag dat je zo veel mogelijk zelfstandig probeert op te pakken en hulp vraagt als je het even niet weet, dat geeft mij vertrouwen omdat ik daardoor weet dat je hulp zoekt als het echt nodig is.’

3. Kernboodschap van de dag

Grote kans dat degene die je begeleidt zich aan het eind van een dienst overladen voelen met nieuwe kennis en inzichten. Als begeleider kun je helpen prioriteren of ordenen door aan het eind van de dienst twee minuten tijd te nemen voor de kernboodschap van de dag. Geef de kernboodschap van de dag mee of vraag de ander welke kernboodschap hij na deze dienst mee naar huis neemt. Op deze manier kun je checken wat is blijven hangen. Daarnaast helpt het herhalen van kernpunten bij het inslijten van de meest essentiële zaken.

Een paar voorbeelden:

• Welke boodschap neem je vandaag mee naar huis?
• De vraag die je jezelf altijd stelt is…
• Wat vandaag goed ging en je zeker moet blijven doen…
• Al komt er nog zoveel op je af, je kunt altijd terugvallen op…

Nieuwsgierig naar nog meer werkvormen die het leren op de werkplek stimuleren? Of andere vaardigheden die komen kijken bij jouw rol als werkbegeleider? Mail of bel ons, voor een spargesprek met een van onze ervaren werkplekbegeleiders-trainers!